آخرین بروز رسانی ۱۲ تیر, ۱۴۰۳ توسط تحریریه موژان
آیا تا به حال نام میوه کامکوات به گوشتان خورده است؟ می‌دانید این میوه کوچک و خوش رنگ چه فایده‌هایی دارد؟ کامکوات، میوه‌ای کوچک و جذاب از خانواده مرکبات است؛ که با رنگ نارنجی زیبا و عطر دل پذیرش، در شهرهای شمالی ایران خودنمایی میکند.
این میوه که اصالتاً چینی است و نامش به معنای “پرتقال طلایی” می‌باشد، به اندازه یک حبه انگور درشت بوده و از تنها مرکباتی است که میتوان با پوست خورد. اگر آن را به دهان بگذارید؛ طعم ترش و شیرین آن، با پوست نازک و خوراکی‌اش،شما را شگفت‌زده میکند. کامکوات سرشار از ویتامین C و آنتی اکسیدان‌هاست و خواص شگفت‌آوری برای سلامتی دارد. امروز در این مقاله میوه خشک موژان می‌خواهیم با کامکوات، خواص و طرز تهیه دمنوش آن آشنا شویم، پس همراه ما باشید.
کامکوات چیست؟
کامکوات در اصل میوه بومی کشور چین است و نام آن در زبان چینی به معنی “پرتقال طلایی” است. اما اکنون در چندین کشور دیگر مثل آمریکا و در مناطق گرم آن مانند فلوریدا و کالیفرنیا، رشد می‌کنند. پورنج نامی است که مردم شمال کشور روی این میوه گذاشته‌اند. پو از پرتقال، ر به معنی ریز و نج از نارنج گرفته شده است. اندازه یک پورنج خیلی بزرگتر از یک دانه انگور نیست و بر خلاف سایر مرکبات، پوست کامکوات شیرین و خوراکی است و گوشت آبداری دارد.
درخت کامکوات یا پورنج (اسم محلی که اهالی مازندران و گیلان بر روی آن گذاشته‌اند)، گیاهی از خانواده مرکبات با برگ‌های ریز و همیشه سبز است. ارتفاع آن معمولاً بین ۲.۵ تا ۴.۵ متر می‌رسد. خاستگاه کامکوات جنوب شرقی چین است، اما امروزه در کشورهای دیگری مثل آمریکا، فلوریدا، کالیفرنیا و حتی در شهرهای شمالی ایران پرورش می‌یابد.
کامکوات، که در ایران به نام “پرتقال تزئینی” شناخته میشود، شباهت ظاهری به یک پرتقال کوچک دارد. درون آن مانند سایر مرکبات لایه لایه است و به اندازه یک زیتون درشت یا خرما بوده و دارای پوستی نارنجی-طلایی شبیه به چرم است. برخلاف بسیاری از مرکبات دیگر، پوست کامکوات خوراکی و معمولاً شیرین است، در حالی که گوشت داخلی آن طعمی ترش دارد. وقتی این میوه را برش می‌زنیم؛ گوشت آن از پره‌هایی به هم پیوسته تشکیل شده، که در مرکز هر پره معمولاٌ یک یا دو هسته وجود دارد. این هسته‌ها طعمی تلخ یا ترش دارند، مشابه هسته‌های پرتقال. به همین دلیل هنگام خوردن کامکوات، هسته‌ها را از دهان خارج کرده و دور بریزید.
ارزش غذایی یک وعده ۱۰۰ گرمی (حدود ۵ کامکوات کامل) به صورت زیر است:
- کالری: ۷۱
- کربوهیدرات: ۱۶ گرم
- پروتئین: ۲ گرم
- چربی: ۱ گرم
- فیبر: ۶.۵ گرم
- ویتامین آ: ۶٪ از RDI
- ویتامین سی: ۷۳ درصد از RDI
- کلسیم: ۶ درصد از RDI
- منگنز: ۷ درصد از RDI
- همچنین مقادیر کمتری از چندین ویتامین B، ویتامین E، آهن، منیزیم، پتاسیم، مس و روی را نیز دارد
- دانههای خوراکی و پوست این میوه مقدار کمی از چربی های امگا ۳ را فراهم میکند
- مانند سایر میوه‌های تازه، این میوه نیز بسیار آبرسان است که به این دلیل است که تقریبا ۸۰ درصد وزن آن را آب تشکیل داده است
- محتوای بالای آب و فیبر پورنج آن را به میوه‌ای سیرکننده تبدیل میکند، اما کالری نسبتاً کمی دارد.
خواص کامکوات
از خواص کامکوات غافل نشوید، زیرا مواد مغذی موجود در آن، فواید زیادی برای سلامتی دارد. کامکوات سرشار از فیبر و آب است، و مصرف این میوه احساس سیری در شما را افزایش داده و به کاهش وزن بسیار کمک میکند. پتاسیم موجود در این میوه هم با افزایش قطر رگ‌های خونی و کاهش سدیم اضافی خون، موجب کاهش فشار خون شده و فشار روی قلب را کم میکند. جالب است بدانید، مصرف این میوه برای بیماران دیابتی نوع ۱ و ۲ بسیار مفید و ضروری است؛ چرا که هضم و جذب قند را کم میکند و به مدیریت دیابت کمک میکند. از دیگر خواص کامکوات میتوان؛ بهبود فعالیت سیستم گوارشی، بهبود گلو درد، بهبود زخم‌ها، تقویت استخوان‌ها، تقویت مغز و اعصاب، پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و … نام برد.
خواص کامکوات برای مردان
کامکوات، حاوی ویتامین C فیبر و آنتی اکسیدان‌هاست؛ که سیستم ایمنی را تقویت کرده، و با مقابله با رادیکال‌های آزاد، به کاهش التهاب و آسیب سلولی کمک می‌کنند. همچنین، خاصیت ضد سرطانی آن می‌تواند در پیشگیری از انواع سرطان‌ها، از جمله سرطان پروستات که در مردان بسیار شایع است، مؤثر باشد.
خواص میوه کامکوات برای لاغری
عصاره کامکوات، به‌ویژه پوست آن که سرشار از فلاونوئیدها (رنگدانه گیاهی) است، رشد و اندازه سلول‌های چربی را کاهش میدهد و به دلیل فیبر بالای موجود در این میوه، احساس سیری را در ما ایجاد کرده و به کاهش وزن بسیار کمک میکند. مطالعات روی موش‌ها نشان داده مصرف کامکوات در رژیم‌های پرچرب از افزایش وزن جلوگیری میکند. همچنین، کامکوات سطح قند ناشتا، کلسترول بد و تری‌گلیسیرید خون را کاهش میدهد.
کامکوات را چگونه بخوریم؟
بهترین روش مصرف، کامل میوه با پوست و دانههای آن است. قبل از مصرف، میوه را کمی فشار دهید تا اسانس‌های موجود در پوست آن آزاد شوند و آن را خوب بجوید، تا طعم شیرین پوست و ترشی گوشت میوه رو کامل حس کنید. برای راحتی بیشتر، می‌توانید انتهای میوه را برش داده و آبش را بگیرید.
۸ فایده کامکوات
- پورنج یا کامکوات سرشار از ترکیبات گیاهی از جمله فلاونوئیدها، فیتواسترول‌ها و اسانس‌ها است.
- مقادیر بیشتری از فلاونوئیدها در پوست قابل خوردن آن وجود دارد.
- برخی از فلاونوئیدهای میوه دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند که به محافظت در برابر بیماری قلبی و سرطان کمک میکند.
- فیتواسترول‌های موجود در این میوه ساختار شیمیایی مشابهی با کلسترول دارند، به این معنی که می‌توانند به جلوگیری از جذب کلسترول در بدن و کاهش کلسترول خون شما کمک کند.
- اسانس‌های موجود در پورنج بویی را روی دست‌ها و هوا به جا می‌گذارند و بارزترین آن لیمونن است که دارای اثرات آنتی اکسیدانی در بدن شماست.
- در طب عامیانه در برخی از کشورهای آسیایی، از این میوه برای درمان سرماخوردگی، سرفه و سایر التهابات مجاری تنفسی استفاده شده است.
- ویتامین C و ترکیبات گیاهی موجود در پورنج به تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت ها کمک می کند و ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه کمک کند.
- ترکیبات گیاهی موجود در پوست پورنج به جلوگیری از افزایش وزن و پیشگیری از دیابت نوع ۲ کمک میکند و سطح قند خون و کلسترول سالم را افزایش میدهد.
مضرات کامکوات
کامکوات علی رغم فواید مهمی که دارد، مضرات و عوارضی نیز دارد که بهتر است قبل از مصرف از آنها آگاه باشید تا بتوانید از پیامدهای جانبی آن جلوگیری کنید.
- پورنج اسیدی است و اگر رفلاکس معده دارید، باید از مصرف آن خودداری کنید. قبل از اینکه غذا به معده برسد و به صورت قلیایی هضم شود، رفلاکس اسید در انتهای تحتانی مری اتفاق می‌افتد.
- مصرف پورنج به طور کلی بی‌خطر است اما ممکن است به آن حساسیت داشته باشید. شایع ترین علائم یک واکنش آلرژیک به کامکوات عبارتند از: سرخی، خارشو تورم که در صورت مشاهده هر یک از این علائم پس از خوردن کامکوات فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- سایر عوارض جانبی احتمالی مصرف زیاد پورنج اسهال، گرفتگی عضلات و نفخ است که به دلیل فیبر بالای موجود در این میوه است.
- بهتر است حداکثر ۵ دانه کامکوات بخورید و آب زیادی نیز بنوشید تا از عوارض احتمالی آن در امان باشید.
روش‌های مصرف کامکوات
از کامکوات میتوان به شکل‌های زیر استفاده کرد:
- خام: خوردن میوه کامل با پوست و دانه
- در سالاد: برش داده و اضافه کنید
- مربا و مارمالاد
- در دسرها و شیرینی‌جات
- به عنوان تنقلات
- دمنوش‌ها
- آبمیوه: تنها یا مخلوط با سایر میوه‌ها
طرز تهیه مربا کامکوات
برای آماده‌کردن مربا کامکوات به مواد زیر نیاز دارید:
- کامکوات۵۰۰ گرم
- شکر۵۰۰ گرم
- خلال پسته۱۰۰ گرم
- آب دو لیوان
- آبلیمو یک قاشق غذاخوری
- گلاب یک قاشق غذاخوری
- چوب دارچین یک تکه
- هل به مقدار لازم
پس از تهیه مواد مورد نیاز مراحل زیر را یک به یک انجام دهید:
- کامکوات‌ها را بشویید و به دو قسمت تقسیم کنید تا بتوانید دانه‌ها را خارج کنید. اگر آنها را خارج نکنید، باعث تلخی مربا می‌شوند. اگر با تلخی مربا کامکوات مشکلی ندارید، کافیست چند سوراخ روی میوه ایجاد کنید تا شهد مربا به آن جذب شود.
- در یک قابلمه آب بریزید و بجوشانید.
- سپس کامکوات را داخل آن بریزید و پس از ده دقیقه خارج کنید.
- سه بار این کار را تکرار کنید تا تلخی پوست کامکوات نیز گرفته شود.
- بار دیگر مقداری آب بجوشانید و شکر را به آن اضافه کنید.
- پس از حل شدن شکر، آبلیمو، دارچین، هل و در آخر کامکوات‌ها را به آن اضافه کنید.
- اجازه دهید مربا به غلظت مورد نظرتان برسد.
- پس از اینکه مربا آماده شد، خلال پسته را اضافه کنید.
- صبر کنید تا مربا سرد شود و پس از آن آن را به ظرف شیشه‌ای منتقل و در یخچال نگهداری کنید.
نگهداری کامکوات در منزل
کامکوات درختی زیبا و سبز دارد که می‌توانید آن را بکارید و از میوه‌های خوشمزه و مفید آن بهره‌مند شوید. نگهداری از درخت پورنج نسبت به سایر مرکبات آسان‌تر است. آفتاب، هوای گرم، خاک مرطوب و زهکشی مناسب و کامل شرایطی است که باید برای درخت کامکوات فراهم کنید.
برای نگهداری پورنج در خانه لازم از تغییرات دمایی شدید تا جای ممکن جلوگیری کنید. این درخت به هرس زیادی نیاز ندارد اما بهتر است شاخه‌های آسیب دیده را هرس کنید. در فصل زمستان و پیش از گلدهی درخت، می‌توانید آن را هرس کنید و شکل و فرم مرتب‌تری برای درخت ایجاد کنید تا جنبه تزیینی آن نیز حفظ شود.
فصل کامکوات
گل‌های سفید رنگ این میوه در روزهای پایانی فصل بهار و آغاز تابستان شکوفه می‌دهند. این زمان گلدهی نسبت به سایر مرکبات دیرتر است. این میوه و درختان آن را در شمال کشور ایران به فراوانی می‌توانید ببینید. عمر درخت پورنج طولانی است و در برابر سرما نیز مقاومت بسیار بالایی دارد.
طرز تهیه دمنوش کامکوات
برای تهیه دمنوش کامکوات، چند عدد کامکوات تازه رو خوب بشویید و ریز خرد کنید. آب را درون قوری یا کتری بریزید و بگذارید به جوش بیاید، سپس کامکوات‌های خرد شده رو داخل فنجان یا قوری بریزید و آب جوش را به آن اضافه کنید و اجازه دهید به مدت ۵-۱۰ دقیقه دم بکشد، تا عطر و طعم کامکوات خوب آزاد شود. در صورت تمایل می‌توانید به آن شکر یا عسل اضافه نمایید و نوش‌جان کنید.
نکاتی برای خرید و استفاده از کامکوات
اگر قصد خرید میوه کامکوات را دارید بهتر است به سراغ کامکوات‌های سفت و ارگانیک بروید؛ چون قرار است پوست آن را هم بخورید، پس باید سالم‌ترین آن را انتخاب کنید. میوه‌ای را انتخاب کنید که نارنجی رنگ و رسیده است، کامکوات‌های سبز نارس هستند. توجه داشته باشید بعد از خرید و قبل از مصرف حتما آن را خوب بشویید، چون ممکن است هنوز مقداری سم و آفت‌کش روی میوه باقی مانده باشد. حتما قبل از خوردن این میوه، کمی آن را فشار دهید تا اسانس‌های پوست آن آزاد شود و خوب آن را بجوید تا طعم شیرینی آن بیشتر احساس شود. کامکوات را می‌توانید به مدت ۲ هفته در یخچال نگهداری کنید یا آن را خرد کرده و در فریزر قرار دهید.
خلاصه
کامکوات میوه‌ای مرکباتی با خواص بی‌شماری برای سلامتی است؛ و به دلیل کالری کمی که دارد می‌تواند در میان وعده، یا به همراه غذا در رژیم غذایی شما گنجانده شود. این میوه حاوی ویتامین‌های مختلف مانند فیبر، پتاسیم، آهن و … است که می‌تواند به افزایش سیستم ایمنی، جلوگیری از انواع بیماری‌ها کمک کند. این میوه عجیب را حتما به صورت کامل و با پوست بخورید تا از طعم شگفت انگیز آن لذت ببرید.
منابع
با سلام چه جمله قشنگی نوشته بودید
افکار شما را دوست داریم نظر بدهید
این بهترین کلماتی بود که در این خصوص تا به حال دیدم و شنیدم ممنونم
سلام خانم نسرین عزیز
از درج نظر شما در سایت موژان متشکرم🙏🏻